
Dr Reinhard Grandke, Dyrektor Zarządzający DLG (Niemieckiego Towarzystwa Rolniczego)
(DLG). Odbywający się w dniach od 13 do 16 listopada na terenie wystawowym w Hanowerze światowej skali Top Event dla profesjonalistów chowu zwierząt, wystawa EuroTier 2012, przyciąga z niespotykaną dotychczas siłą producentów z kraju i zagranicy. 2.336 wystawców bezpośrednich i 39 dodatkowo reprezentowanych przedsiębiorstw z 51 państw, w tym wszystkie wiodące na rynku, to nowy najwyższy dotychczas poziom udziału, odnotowany przez DLG (Niemieckie Towarzystwo Rolnicze), będące organizatorem wystawy. Tegoroczna ilość wystawców jest o 25 % wyższa od dotychczasowej rekordowej ilości przed dwoma laty. Rozrosła się również powierzchnia wystawiennicza i po dołączeniu sześciu nowych składa się teraz z łącznie 16 hal, zajmujących ponad 24 hektary. Takim wynikiem zgłoszeń EuroTier rozbudowuje swoją pozycję najbardziej znaczącej na świecie wystawy dla profesjonalnego chowu zwierząt.
Wystawa EuroTier 2012 prezentuje się międzynarodowo jak nigdy dotąd. Znaczny przyrost ilości wystawców, a mianowicie plus okrągłych 40 procent w porównaniu z ostatnią imprezą, pochodzi głównie z zagranicy, skąd przybędzie niemal połowa ogólnej liczby wystawców. Największa ilość spośród łącznie 1.137 przedsiębiorstw zagranicznych rekrutuje się z Niderlandów (193 przedsiębiorstwa), Francji (139), Chin (97), Włoch (90), Danii (85), Hiszpanii (68), Wielkiej Brytanii (64), Belgii (58) i Austrii (57). Zwraca uwagę, że prawie we wszystkich tych krajach nastąpił przyrost. Zdaniem Towarzystwa DLG tak wysoki udział zagranicy jest wyraźną oznaką przybierającej na sile globalizacji przedsiębiorstw i całej gospodarki rolnej wraz z jej międzynarodowymi powiązaniami. Przedsiębiorstwa starają się wykorzystać platformę, jaką jest EuroTier, do zdobywania nowych rynków zbytu. „Świat spotyka się na wystawie EuroTier w Hanowerze.“
Trzy istotne przesłanki doskonałego wyniku zgłoszeń
Doskonały wynik zgłoszeń jest wyraźnym potwierdzeniem ogólnie panującego poglądu o korzystnych długoterminowych perspektywach rozwoju gospodarki rolnej, wynikających z oczekiwanego wzrostu światowego popytu na artykuły spożywcze, w szczególności na mięso oraz na biomasę z surowców rolniczych. Towarzystwo DLG dostrzega ponadto jeszcze inne przyczyny rosnącego zainteresowania wystawców: Fakt, że EuroTier jest światową witryną nowości. Producenci maszyn, urządzeń i środków obrotowych dla profesjonalnego chowu zwierząt coraz częściej dostosowują swoje cykle innowacyjne do kolejnych edycji wystawy EuroTier w Hanowerze i właśnie tam prezentują swoje przeznaczone na światowy rynek nowości. Potwierdza to imponująco nowa rekordowa ilość ponad 300 nadesłanych w tym roku zgłoszeń nowości. Istotna jest też fachowa koncepcja wystawy. EuroTier zaprezentuje pod jednym dachem pełną ofertę techniki, genetyki, środków obrotowych i usług dla chowu bydła, trzody chlewnej i drobiu. Nie ma to nigdzie na świecie odpowiednika.
Gospodarka rolna i jej pozytywne widoki
Towarzystwo DLG uważa wynik zgłoszeń za dowód stabilnej sytuacji gospodarki rolnej na tle ogólnej sytuacji gospodarczej. Międzynarodowe rynki surowców rolnych utrzymują się w chwili obecnej stabilnie na nieco wyższym poziomie. Dochodzi do tego susza w będących producentami USA i Rosji, co ma silny wpływ na światowe ceny zboża. Prowadzi to z jednej strony do rosnących dochodów z handlu zagranicznego, z drugiej jednak strony do wzrostu cen zakupu pasz, będących podstawowym czynnikiem kosztotwórczym w chowie zwierząt.
W odniesieniu do cen mleka natomiast prognozy rynkowe na najbliższych 12 miesięcy są zdaniem ekspertów stabilne. Średnioterminowo producenci mleka przygotowują się już do okresu, który nastąpi po roku 2015, kiedy to zniesione zostaną kwoty mleczne. Jeśli chodzi o producentów świń to umiarkowana podaż przy stałym popycie prowadzi do stabilnych cen i dochodów, kompensowanych częściowo cenami pasz.
Obok uzależnionych od podaży i popytu warunków ramowych rynku przy opracowywaniu i realizacji strategii chowu zwierząt coraz większą rolę odgrywa też akceptacja społeczna. Spełnienie wymogów społecznych, które często odbiegają od poglądów fachowców, jest dla gospodarstw i całej branży wyzwaniem przyszłości, czekającym na opracowanie odpowiednich rozwiązań.
Monitoring DLG na temat trendów w Europie: Zamiary inwestycyjne w niemieckiej gospodarce krajowej
Mimo napiętej sytuacji w dziedzinie chowu zwierząt zamiary inwestycyjne w gospodarce krajowej uległy w Niemczech poprawie i przewyższają zamiary w pozostałych krajach Europy. Taki jest wynik aktualnego monitoringu trendów z jesieni 2012 r., przeprowadzonego przez Towarzystwo DLG. Oczekiwania na przyszłość niemieckich i europejskich rolników są podzielone: podczas gdy kierownicy gospodarstw w Niemczech i we Francji patrzą na nadchodzące miesiące bardziej optymistycznie, nastroje w Wielkiej Brytanii i w Polsce uległy pogorszeniu. Monitoring trendów DLG polega na ankiecie przeprowadzanej co pół roku na zlecenie DLG przez Zakład Badań Rynku Rolnego Kleffmann wśród 3.800 rolników z sześciu państw europejskich.
Niemcy: powściągliwa ocena sytuacji gospodarstw, nieco niższe oczekiwania wobec rozwoju interesów
Kierownicy gospodarstw w Niemczech nie są już tak zadowoleni z aktualnego stanu interesów jak podczas ankiety wiosennej 2012, na co wskazuje spadek z 2,5 punktu na obecnie 2,7 punktu. Porównując z rokiem ubiegłym wyniki utrzymują się jednak nadal na stosunkowo wysokim poziomie. Oczekiwania odnośnie rozwoju interesów są stabilne i osiągnęły obecnie 2,6 punktu po 2,5 punktu ubiegłej wiosny. Skłonność do inwestowania spadła jednakże z 54 % wiosną 2012 na obecnie 48 %, co oznacza, że inwestycje w przeciągu nadchodzących 12 miesięcy planuje się w co drugim gospodarstwie. Przyczyną powściągliwej oceny obecnej sytuacji są wysokie ceny pasz wywierające negatywny wpływ na wynik gospodarczy. Widać to wyraźnie przy porównaniu poszczególnych kierunków produkcji: Podczas gdy 61 % rolników trudniących się uprawą ziemi ocenia swój aktualny stan interesów jako dobry, czyni to wśród hodowców bydła mlecznego tylko 33 %, a wśród hodowców trzody chlewnej 40 %. Odpowiednio spadła też u nich ilość punktów w ankiecie do wartości 2,8 (z 2,5 wzgl. 2,7 wiosną), podczas gdy ocena trudniących się uprawą roli była nawet trochę lepsza niż pół roku temu (z 2,5 na 2,4). Podobnie ma się sprawa z oczekiwaniami na przyszłość: podczas gdy producenci owoców, warzyw i zbóż patrzą z optymizmem na nadchodzące 12 miesięcy, oczekiwania hodowców zwierząt uległy lekkiemu pogorszeniu. Odzwierciedla to przekonanie, że utrzymają się wysokie ceny na pasze, nawet jeśli są one kompensowane przez korzystniejsze warunki na rynkach zbytu mięsa wieprzowego i wyrobów mlecznych.
Plany inwestycyjne w gospodarce krajowej utrzymują tendencję wzrostową
Jeśli chodzi o plany inwestycyjne to dotyczą one głównie chowu zwierząt: 44 % planowanych w Niemczech inwestycji realizowanych będzie w tej dziedzinie, co stanowi o 3 procent więcej niż wiosną. 42 % inwestycji ma związek z handlem zagranicznym a 14 % z dziedziną bioenergii. Oznacza to, że kierownicy gospodarstw w Niemczech inwestują znacznie intensywniej w chów zwierząt niż ich koledzy w innych państwach. Podkreśla to pionierską rolę niemieckich rolników w chowie zwierząt i wzmacnia ich pozycję w konkurencji światowej. Hodowcy zwierząt znajdują się przy tym w napiętej sytuacji: z jednej strony są oni konfrontowani z utrzymującymi się na rynku wysokimi cenami na pasze, co z uwagi na kwestię płynności finansowej mogłoby skłonić niektórych z nich do odłożenia inwestycji. Z drugiej jednak strony coraz większe trudności związane z otrzymaniem zezwolenia na budowę w szczególności w dziedzinie chowu trzody chlewnej, przemawiają na korzyść realizacji zatwierdzonych już inwestycji z wykorzystaniem oferowanych obecnie dogodnych warunków ich finansowania. Jeśli chodzi o producentów mleka, to drogą planowanych inwestycji przygotowują się oni do nowych warunków rynkowych, które nastąpią w roku 2015 w związku ze zniesieniem kwot mlecznych.
Wysokie koszty środków obrotowych i powierzchni oraz coraz większe trudności związane z uzyskaniem zezwolenia na budowę dla budynków gospodarskich sprawiają, że znacznie więcej uwagi poświęca się obecnie rozwojowi istniejących już gospodarstw i optymalizacji zakładowych procesów. Większego znaczenia nabiera też wzrost efektywności stosowania środków obrotowych, co sprawia, że kierownicy gospodarstw są wielce zainteresowani odpowiednimi rozwiązaniami technicznymi.
Europa: Więcej optymizmu we Francji, więcej sceptycyzmu w Wielkiej Brytanii
Europejscy rolnicy bardzo różnie oceniają obecną sytuację. W Wielkiej Brytanii i w Polsce ogólnie wysokie koszty produkcji prowadzą do mniej korzystnej oceny stanu interesów. W szczególności brytyjscy hodowcy bydła mlecznego cierpią z powodu niskich cen na mleko. Bądź co bądź udało im się jednak uzyskać wprowadzenie nowych przepisów dotyczących umów jak na przykład dodatkowe prawo ich wypowiedzenia w przypadku obniżenia cen na mleko oraz zakaz obniżania cen z mocą wsteczną. Ponadto rozwój kursu walut prowadzi u nich w porównaniu z pozostałymi rolnikami Europy do stosunkowo niskich dopłat bezpośrednich. W związku z tym oczekiwania odnośnie dalszego rozwoju interesów uległy w Wielkiej Brytanii wyraźnemu pogorszeniu. Skutkiem tego spadła też skłonność do inwestowania z 52 % w ankiecie wiosennej do tylko 42 % w chwili obecnej. W Polsce ocena rozwoju interesów utrzymuje się stabilnie na wartości 2,9 punktu a skłonność do inwestowania wykazała lekką tendencję zniżkową z 58 % na obecnie 55 %.
Natomiast kierownicy gospodarstw we Francji oceniają zarówno aktualną sytuację jak i dalsze oczekiwania z większym optymizmem niż wiosną 2012 r. Nastąpił też dalszy wzrost skłonności do inwestowania z 26 % do 31 %. Można zatem powiedzieć, iż nadal trwa pozytywny trend, obserwowany we Francji od jesieni 2010 r. Dyskusje na temat zasad podziału dopłat bezpośrednich pomiędzy producentami owoców, warzyw i zbóż a hodowcami zwierząt wydają się cichnąć i coraz więcej uwagi poświęca się znowu rozwojowi gospodarstw.
Oczekiwana wysoka frekwencja
Korzystne warunki ramowe dla produkcji zwierząt i pozycja wystawy EuroTier są przyczyną dużego zainteresowania gości zarówno z kraju jak i z zagranicy. Biorąc pod uwagę jedyną w swoim rodzaju ofertę wystawy i liczne wstępne rezerwacje należy liczyć się z dużą ilością zwiedzających z całych Niemiec oraz z wielu państw europejskich. Oczekuje się przybycia wielu fachowców głównie z Europy Środkowej i Wschodniej, najwięcej z Polski, Rosji, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy i krajów nadbałtyckich. Również i z Bliskiego i Środkowego Wschodu oraz z Chin napłynęło już dużo więcej wstępnych rezerwacji na wystawę EuroTier 2012 niż przed dwoma laty. Dlatego też Towarzystwo DLG oczekuje w tym roku ponad 160.000 zwiedzających.